Süryani Ortodoks Cemaati Manevî Önderi Yusuf Çetin, 8 Ekim’de Lider Erdoğan’ın iştirakiyle açılan Mor Efrem Süryani Kadim Ortodoks Kilisesi’nin en büyük hayalleri olduğunu belirterek ekledi: “Diğer cemaatlerin kiliselerini kullanıyorduk. Artık kendimize ilişkin bir kilisemiz var. Devlet Baba azınlıklar için vazifesini tam yapıyor. Demokrasi, din özgürlüğü, kardeşçe yaşama hepsi Türkiye’de var. 8 Ekim’de bunu tüm dünya gördü. Keşke Türkiye’yi Ortadoğu’daki ülkeler örnek alsa.”
Çetin, daha sonra şu değerlendirmelerde bulundu:
“İstanbul’da 1844 yılında Tarlabaşı’nda inşa edilen Meryem Ana Kilisemizden 179 yıl sonra ikinci kilisemize kavuştuk. Bizim için çok büyük bir memnunluk. 20 sene evvel bu türlü bir kilisenin açılacağını hayalimizde görseydik inanmazdık. Bu bizim için büyük bir hayaldi. Evvel Allah’ın büyük lütfu sonra da Sayın Cumhurbaşkanımızın iradesiyle kilisemiz açıldı. Cumhurbaşkanımız ile 2010’da birinci görüşmemizi gerçekleştirdiğimizde kilise konusunda bize yardımcı olmasını istemiştik. Cumhurbaşkanımız da daha birinci günden büyük bir içtenlikle bu isteğimize yaklaştı. Biz cemaat olarak kendisine inandık, samimiyetine güvendik. Bizi hiç yanıltmadı. Düşünebiliyor musunuz; Türkiye’de 25-30 bin ortası bir nüfusa sahip cemaatin kilisesinin temel atma merasimine 85 milyonu temsil eden, ülkenin en yüksek makamındaki yönetici geliyor. Bu bile bizim için büyük bir onurdur.
“CUMHURBAŞKANIMIZ BİZİ HAYALİMİZE KAVUŞTURDU”
Sadece Türkiye’deki Süryanileri değil diasporadaki Süryanileri de onurlandırdı. Bizim için tarihi bir olay. Kilisemizin 2 bin yıllık tarihi var. Tarihimizde diğer coğrafyada da bir Hristiyan kral ya da kraliçenin temel atmasını ya da açılışını yaptığını duymadım. 8 Ekim’de kilisemizin açılışına dünyanın dört yanından dini temsilciler geldi. Sayın Cumhurbaşkanımızın da teşrif etmesi cemaatimizi çok keyifli etti. Kilisemiz yapılana kadar öbür cemaatlerin kiliselerini kullanıyorduk ve hala de kullanıyoruz. Şükürler olsun artık kendimize ilişkin bir kilisemiz daha oldu. Devlet Baba azınlıklar için vazifesini tam olarak yapıyor. Sayın Cumhurbaşkanımız bizi hayalimize kavuşturdu, milyonlarca cemaatimizin hayır duasını aldı.
Türkiye’de din, lisan, ırk ayrımı olmadığının, azınlıkların da çoğunluk kadar hakları ve din özgürlüğüne sahip olduğunun en büyük delilini yaşadık ve gördük. Dünyaya da bu açıdan değerli bir ileti verdik. İnsanların inançları ne olursa olsun kardeşçe yaşayabildiğinin en hoş örneklerinden birini gösteriyoruz dünyaya. Batı’da son yıllarda söz özgürlüğü kapsamında yaşanan birtakım olaylara şahit olduk. Hadsiz kişi ve odaklar tarafından Kur’an-ı Kerim’e yönelik tekrarlanan insanlık dışı hücumları bütün fikrimizle ve bütün gücümüzle kınıyoruz.
Toplumların manevi kıymetlerine yapılan bu türlü hücumların fikir özgürlüğü ismi altında yapılmasını kabul etmemiz mümkün değildir. Bu türlü provokatif nefret aksiyonlarının amacı ise insanları ayrıştırmak ve dünya barışını zora sokmaktır. Bu biçim provokatif hareketlerin son bulması için ülkeler gerekli tedbirleri almalıdır. Dünya barışını zora sokacak bu türlü hareketlerin bir an evvel son bulmasını diliyorum. Kutsal Kitabımız “Herkes devletin idaresine bağlı olsun. İdareye karşı direnen Allah’ın buyruğuna karşı gelmiş sayılır. Zira idare, senin yeterliliğin için Allah’a hizmet etmektedir” diyor. Süryaniler bu öğretiyi takip ederek yaşadıkları topraklarda idarelere bağlı kalmış ve din, lisan ayırmaksızın herkesle kardeşçe yaşamışlardır.
AÇILIŞTA SEVİNÇ GÖZYAŞLARI DÖKTÜK
Yurt içinden ve yurt dışından gece-gündüz arayıp tebrik ediyorlar. Çok büyük bir memnunlukla duygulanıp ağlayanlar bile oldu. Ortadoğu’da 5 bin 500 yıllık geçmişi olan bir toplumuz. Süryaniler, Arap coğrafyasından İsrail’e uzanan geniş bir alana dağıldı. Savaş, işsizlik üzere nedenlerden ötürü da 50 yıldan bu yana Avrupa ülkelerine göç başladı. Güneydoğu Anadolu Bölgesi’ndeki terör ve ekonomik problemlerin tesiriyle oradan İstanbul’a gelen çok fazla Süryani aile oldu. Cemaat olarak bizim İstanbul’da Tarlabaşı’nda Meryem Ana Kilisemiz var.
Bir asırdan fazla bir mühlet sonra İstanbul’da ikinci kilisemize kavuştuk. Cumhuriyetimizin 100. yılına denk gelmesi de mutluluğumuzu arttırdı. Bu vesileyle Cumhuriyetimizin 100. yılını kutluyor ve Cumhuriyetimizin kurucusu Gazi Mustafa Kemal’i hürmet ile anarak ruhu şad olsun diyorum. Dün Patriğimiz Antakya Doğu ve dünyadaki tüm Süryani Kilisesinin Genel Patriği Kadasetli Moran Mor Ignatıus II. Efrem Kerim başkanlığında birçok ülkeden bu sevincimizi paylaşmak üzere gelen gelenlerin iştirakleriyle kilisemizin takdisi yapıldı. Kilisemizin toplumumuza iyi olmasını diliyorum. Barışın dünyada hükümran olması için dua ediyorum.
TÜRKİYE AZINLIKLAR KONUSUNDA HAKİKAT SİYASET İZLİYOR
İyi bir noktaya geldiğini düşünüyorum. Bu topraklarda yaşayan biz cemaatler bu türlü kıymetli jestlere alışık değildik. Kiliselerimizi onarmak bile kolay değilken, sıfırdan bir kilise yapılması çok kıymetli. Bir ülkenin demokratikleşme derecesi o ülkedeki azınlıklara nasıl davrandığı ile yanlışsız orantılıdır. Ben de kendi adıma ülkemizin gerek demokrasi gerek özgürlük açısından hakikat bir siyaset izlediğini düşünüyorum. Hepimiz tıpkı gemideyiz. Türkiye büyük bir ailedir ve biz Süryaniler de bu ailenin bir kesimiyiz. Etnik, din, lisan ayrımı olmadan barış ve kardeşlik içinde bu topraklarda yaşamanın değerini bilmeliyiz.
ERDOĞAN, İSRAİL-FİLİSTİN SAVAŞININ DURMASI İÇİN BÜYÜK UĞRAŞ SARF EDİYOR
Yaşadığımız coğrafyaya baktığımızda bizim ülkemizin her açıdan örnek bir ülke olduğunu düşünüyorum. Asırlardır kapalı olan kiliseler açılabiliyor, ayin yapılmasına, onarılmasına müsaade veriliyor yahut bizim kilisemiz üzere sıfırdan kilise inşa edilebiliyor… Cumhurbaşkanımız kilisenin temelini atıyor ve açılışını yapıyor. Bu bence dünyaya en değerli bildiridir. Demokrasi, din özgürlüğü, kardeşçe yaşama hepsi Türkiye’de var. Süryaniler olarak biz bunu gözlerimizle görüyoruz, sevgiyi hissediyoruz. Keşke Türkiye’yi Ortadoğu’daki ülkeler örnek alsa.
21 yıldır büyük bir özgürlük yaşıyoruz. Keşke bir asır evvel bu topraklarda şimdiki özgürlükler olsaydı, o vakit tahminen bu kadar göçler yaşanmazdı ve ülkemiz çok daha güçlü olurdu. Göç eden Süryani ailelere “Geri dönün” diye daima davette bulunuyorum. Fakat şunu da söyleyeyim, yurt dışına yerleşmiş olan cemaat üyelerimiz yazları geliyorlar. Onlar düşlerinde bile Türkiye’yi görüyor. Umarım temelli olarak Türkiye’ye dönerler.
İsrail-Filistin ortasındaki savaş konusunda ise, tek temennim bir an önce bu savaşın durması. Hepimiz Allah’a inanıyoruz, insan olarak hepimiz bu fani dünyada kardeşiz. Hepimiz konuğuz, kıymetli olan insan kardeşimizi sevmektir. Bunu uygularsak aslında savaşlar olmaz. Ancak bölgede ortayı karıştırmak isteyenler var. Bu savaşın durması için tüm ülkelerin siyasi yöneticilerine misyon düşüyor. Bakın Sayın Cumhurbaşkanımız, savaşın durması için uğraş ediyor. Rusya-Ukrayna savaşında da savaşın durması için büyük gayret sarf etti. Ortadoğu kaynıyor, bir ateş alevine dönüştü. Sayın Cumhurbaşkanımız bu ateşin sönmesi için büyük uğraş sarf ediyor. Dua ediyorum ki öteki ülkelerin yöneticileri de bu ateşin sönmesi için su döksünler. Akaryakıtla ateşin üstüne gitmek felaket getirir. Kudüs üç semavi din için kutsal bir yer. Hepimizin Allah’ı bir. Kutsal Kitabımız “Düşmanını bile kendin üzere sev ve onun için dua et” diyor. Sina Dağı’nda Allah’ın, Peygamber Musa’ya verdiği on buyruktan birinde ‘Öldürmeyeceksin’ diyor. Öldürmek en büyük günah. Dua ve temennim Ortadoğu’daki bu ateşin sönmesi ve ölümlerin bitmesi.”